Öğrenme Deneyimi Tasarımı (LxD) ve Öğretim Tasarımı (ID) Farklar, Benzerlikler ve Ne Zaman Kullanılmalı?

Merhaba Edtech Türkiye okurları,

Bugün eğitim dünyasında giderek önem kazanan bir yaklaşımdan bahsedeceğiz: Learning Experience Design (LxD), yani Öğrenme Deneyimi Tasarımı. Bu yaklaşım, öğrenenlerin ihtiyaçlarını ve motivasyonlarını merkeze alarak, onları yalnızca bilgiyle değil, kalıcı ve anlamlı bir öğrenme deneyimiyle buluşturmayı amaçlar.
Ayrıca, LxD ile sıkça karşılaştırılan Instructional Design (ID), yani Öğretim Tasarımı arasındaki farkları da irdeleyeceğiz.

Hadi, bu iki önemli kavramı birlikte keşfedelim.

Learning Experience Design (LxD) Nedir?

LxD, öğrenenlerin bireysel ihtiyaçlarına ve hedeflerine göre özel olarak tasarlanmış, etkili ve anlamlı öğrenme deneyimleri oluşturmayı hedefleyen bir yaklaşımdır. Bu süreç;

• Kullanıcı deneyimi (UX),

• Multimedya tasarımı,

• Etkileşim tasarımı
  gibi disiplinlerden beslenir ve öğrenme sürecini çok daha ilgi çekici hale getirir.

Bir LxD tasarımcısı, şu temel sorulara yanıt arar:

• Öğrenenlerin ihtiyaçları nelerdir?

• Bu ihtiyaçları karşılamak için en etkili yöntemler hangileridir?

• Öğrenenlerin dikkatini çekmek ve motivasyonlarını artırmak için hangi araçlar kullanılabilir?

LxD’nin temel amacı, öğrenenlere yalnızca bilgi aktarmak değil, bu bilgiyi deneyim yoluyla anlamlandırmalarını ve uygulamalarını sağlamaktır.

Instructional Design (ID) Nedir?

Instructional Design (Öğretim Tasarımı), bir öğrenme hedefi doğrultusunda bilgi ve beceri aktarımını kolaylaştırmak için sistematik bir şekilde eğitim içeriklerinin tasarlanması sürecidir. Genellikle yukarıdan aşağıya bir yaklaşımı benimser, yani eğitim içeriği, öğrenenlerin ihtiyaçlarından ziyade öğretilecek bilginin yapılandırılmasına odaklanır.

Instructional Design (ID) ile LxD Arasındaki Farklar

Instructional Design, eğitim içeriğini yapılandırmaya ve öğrenme hedeflerine ulaşmayı sağlamaya odaklanır. Geleneksel bir yaklaşımla, “Hangi bilgiyi nasıl aktarırız?” sorusuna yanıt arar. Bu yaklaşımda içerik merkezlidir ve tasarım süreci yukarıdan aşağıya doğru işler.

Öte yandan, Learning Experience Design, öğrenen odaklı bir yaklaşımdır. Tasarımın temelinde empati, etkileşim ve bireyselleştirilmiş deneyim yer alır. Öğrenme sürecini, öğrenenlerin ihtiyaçları ve beklentileri doğrultusunda şekillendirir.

Instructional Design (ID) ve Learning Experience Design (LxD), birbirinden farklı yaklaşımlar olmasına rağmen, eğitim süreçlerinde tek başına kullanılmaları yerine birbirlerini tamamlayıcı şekilde kullanıldıklarında en iyi sonuçları verebilirler. Hangi yaklaşımın önceliklendirileceği, tamamen eğitim içeriğinin hedeflerine, öğrenen kitlenin ihtiyaçlarına ve öğrenme ortamına bağlıdır.

Neden İkisi Birlikte Kullanılmalı?

1. Instructional Design’ın Gücü:
   ID, öğrenme içeriklerinin sistematik olarak yapılandırılması ve hedeflenen bilgilerin etkin bir şekilde aktarılması konusunda güçlüdür. Daha geleneksel ve yapılandırılmış eğitim ihtiyaçları için temel oluşturur.

2. Learning Experience Design’ın Gücü:
   LxD, öğrenme sürecine derinlik ve etkileşim kazandırır. İçeriği öğrenenlerin ihtiyaçlarına göre şekillendirir, motivasyonlarını artırır ve öğrenilen bilgilerin uygulanabilir olmasını sağlar.

3. Birlikte Kullanımın Avantajları:

• Eğitim Hedeflerini Netleştirme: ID, hedeflerin açıkça tanımlanmasını sağlar. LxD ise bu hedeflere ulaşmayı kolaylaştıran etkili yöntemler ve deneyimler sunar.

• Yapılandırılmış ve Esnek Tasarım: ID, içerik için sağlam bir temel oluştururken; LxD, bu içeriği öğrenen odaklı ve esnek hale getirir.

• Ölçülebilir ve Etkileşimli Sonuçlar: ID, ölçülebilir öğrenme çıktıları sağlarken; LxD, bu çıktıları öğrenenlerin ilgi ve katılımını artıracak araçlarla destekler.

Hangi Durumda Hangi Yaklaşım Öncelikli Olmalı?

• Instructional Design Tercih Edilmeli:
  Eğer içerik, çok net öğrenme hedefleriyle yapılandırılmış ve geleneksel bir yaklaşım gerektiriyorsa (ör. mevzuat eğitimleri, teknik bilgiler), ID daha ön planda olmalıdır.

• Learning Experience Design Tercih Edilmeli:
  Eğer öğrenen katılımı, etkileşim ve bireyselleştirilmiş bir deneyim öncelikliyse (ör. simülasyonlar, oyunlaştırma, problem çözme odaklı eğitimler), LxD daha etkili bir çözüm olacaktır.

• İkisi Birlikte Kullanılmalı:
  Çoğu durumda, her iki yaklaşımın birleşimi en iyi sonucu verir. Örneğin, bir satış eğitiminde:

• ID ile ürün bilgileri ve süreç aktarılır.

• LxD ile simülasyonlar, oyunlaştırma ve role-playing aktiviteleriyle öğrenenlerin bu bilgiyi uygulamaları sağlanır.

Instructional Design ve Learning Experience Design birbirinin alternatifi değil, tamamlayıcısıdır. Eğitim süreçlerini daha etkili, ilgi çekici ve anlamlı hale getirmek için iki yaklaşımın güçlü yönlerinden birlikte faydalanmak en ideal çözümdür. Kurumunuzun ihtiyaçlarını doğru bir şekilde analiz ederek, hangi yaklaşımı önceliklendireceğinize karar verebilir ve her iki yöntemi bir arada kullanarak öğrenme deneyimlerinizi zenginleştirebilirsiniz.

Eğer bu konuda desteğe ihtiyacınız varsa, Edtech Türkiye olarak yanınızdayız! 

Bu internet sayfasında yer alan tüm içerikler, telif hakkı yasaları çerçevesinde korunmaktadır. İçeriklerin izinsiz olarak kopyalanması, dağıtılması veya herhangi bir şekilde çoğaltılması yasaktır. Tüm hakları saklıdır ve herhangi bir kullanım için önceden yazılı izin gerekmektedir.