Yapay Zekâ Yolculuğunda Çalışanları Empatiyle Desteklemenin 5 Yolu

Bir an için kendinizi hayal edin…
Yıllardır mutfağınızı avucunuzun içi gibi biliyorsunuz. Bıçaklar, fırın, blender… Her şey kontrolünüzde. Bir gün mutfağa giriyorsunuz: bıçaklar kendi kendine bileniyor, fırın sizin ne pişireceğinizi tahmin ediyor, blender size sorular soruyor.

Bir anda bildiğiniz bütün tarifler geçersiz kalıyor. İşte çalışanlar için yapay zekâ destekli yeni iş dünyası tam olarak böyle hissettiriyor: alışıldık düzen sarsılıyor, kurallar yeniden yazılıyor.

Bu değişim heyecan verici olduğu kadar korkutucu da. Peki biz eğitim ve gelişim liderleri olarak çalışanlarımızı bu yolculukta nasıl yalnız bırakmayız?

Yalnızca “Upskilling” ve “Reskilling” Değil

Çoğu kurum gelişim deyince sadece becerileri artırmayı (upskilling) veya yeniden kazandırmayı (reskilling) konuşuyor. Ama aynı zamanda şunlar da var:

• Eksik becerilere sahip çalışanlar,

• Henüz temel becerilerden bile yoksun olanlar.

Eğer bu grupları görmezden gelirsek, hem kapsayıcılığı kaybederiz hem de değerli potansiyeli elimizden kaçırırız.

Öğrenmeye Açık Kapı Modeli

Sizce kurumunuzda öğrenme herkese açık mı, yoksa sadece yöneticisi onay verenlere mi?

Çok sık karşılaşılan bir durum: Eğitim almak için onay sürecinden geçmek gerekiyor. Bu eski dünyanın kuralı. Yapay zekâ çağında ise öğrenmenin demokratikleşmesi şart.

Çalışan eğitime katılmıyorsa sebebi “istememesi” olmayabilir. Belki evde bakım sorumlulukları vardır, belki dijital erişimi yoktur, belki de tükenmişlik yaşıyordur. Bu yüzden ilk yapmamız gereken şey: dinlemek.

Liderler İçin 5 Yeni Rol

1. Vizyoner Yetiştirici: Potansiyele odaklan, yalnızca performansa değil. Sessiz kalan yeteneklerin de önünü aç.

2. Güçlendiren Koç: Çalışanın öğrenme yolculuğunu sahiplenmesine izin ver. Ona ilham ver, yanında ol.

3. Kapsayıcı İnovasyon Katalizörü: Farklı kuşakları, kültürleri ve bakış açılarını bir araya getir. Çeşitlilik inovasyonu hızlandırır.

4. Ekosistem Kurucu: Bölümleri ve silo’ları kaldır. AI çağında iş birliği artık bir tercih değil, zorunluluk.

5. Sınırları Zorlayan: “Kim, ne kadar hızlı gelişebilir?” varsayımlarını sorgula. Çalışanlara deney alanları aç, başarısızlıklarını da öğrenmeye dönüştür.

AI Hakkında Konuşma Biçimimiz Çok Önemli

Çalışanlar AI yeniliklerini duyduğunda bazen tehdit gibi algılıyor: “Acaba işimi kaybeder miyim?”

Oysa mesaj şu olmalı:
“Yapay zekâ insanı değiştirmiyor, insanın yapabileceklerini yeniden tanımlıyor.”

Liderler, AI’ye dair heyecanı anlatırken aynı zamanda korkuları da görmeli. Bu nedenle kullanılan dil hem umut vermeli hem de güven inşa etmeli.

EdTech Türkiye’nin Yorumu

Yapay zekâ çağında kurumların en önemli sınavı teknoloji değil, insanı merkeze alıp almadıkları.

Çünkü günün sonunda AI bir araç. Asıl olan, çalışanların öğrenme yolculuğunu sahiplenmesini sağlamak, kapsayıcı yollar açmak ve empatiyle rehberlik etmek.

Eğer bunu başarabilirsek, yapay zekâ yalnızca verimlilik getirmez; aynı zamanda kurum kültürünü güçlendirir, çalışan bağlılığını artırır ve geleceğe birlikte güvenle yürümemizi sağlar.