Yükselen Profesyonellerin Bilmesi Gereken 13 Eğitim ve Gelişim Dünyası Terimi

Bilmeniz Gereken Eğitim ve Gelişim Terimleri

1. Öğretim Tasarımı (Instructional Design, ID)

Eğitim psikoloğu Robert M. Gagné'ye göre bu kavram, "Bilgi ve beceri edinimini daha verimli, etkili ve çekici hale getiren öğretim deneyimleri" yaratma yaklaşımıdır. Bunu öğrenmenin mimarisi olarak düşünün; bilgiyi sadece sunmaktan değil, aynı zamanda gerçekten anlaşılacak ve muhafaza edilecek şekilde yapılandırmakla ilgilidir. Pratikte buna "tasarım" denilse de aslında daha çok üretim odaklı bir roldür.

2. Öğrenme Yönetim Sistemi (Learning Management System, LMS)

LMS, online eğitimlerin ve eğitim programlarının yönetimi, belgelenmesi, izlenmesi, raporlanması, otomasyonu ve sunulmasına yönelik bir yazılım uygulamasıdır. Eğitim ve Gelişim içeriğinizin yaşadığı, nefes aldığı ve katılımcılar tarafından erişildiği sanal ortamdır. Bunun yerine LXP (Öğrenme Deneyimi Platformu) kısaltmasını görebilirsiniz, ancak teknolojiler etkili bir şekilde birleşti ve artık hemen hemen aynı şey oldu.

3. Senkron ve Asenkron Öğrenme (Synchronous And Asynchronous Learning)

Bu süslü terimler, öğrenmenin ne zaman ve nasıl gerçekleştiğini ifade eder. Eşzamanlı öğrenme canlı olup genellikle web seminerleri veya canlı yayınlanan dersler gibi geleneksel sınıf ortamlarını yansıtır. Asenkron öğrenme "aynı anda değil" anlamına gelir; katılımcıların aynı anda aynı yerde olmalarının gerekmediği, hızını kendinizin belirleyebileceğiniz online eğitimler ve diğer öğrenme yöntemleri gibi.

4. Mikro öğrenme (Microlearning)

Mikro öğrenme, bilgiyi küçük, odaklanmış parçalara ayırır. Çalışanların içeriği daha küçük ve daha sindirilebilir parçalar halinde tüketmelerini sağlayan bir anlayışına dayanmaktadır. Hiç kimse, bir mikro öğrenme biriminin kalifiye olması için ne kadar "mikro" olması gerektiği konusunda anlaşmaya varmadı, ancak 2 dakikalık bir eğitim videosu veya bir sayfalık bir infografik muhtemelen yeterli olacaktır.

5. Oyunlaştırma (Gamification)

Bu kelimenin ne anlama geldiğini sezgisel olarak biliyorsunuz ve haklısınız. Eğitim ve Gelişim söz konusu olduğunda bu, etkileşimi artırmak için oyun mekaniklerini öğrenme platformu gibi oyun dışı ortamlara ekleme sürecidir. Bu, eğitimi tamamlayanlara dijital rozetler vermek kadar basit olabileceği gibi, öğrenmeyi puanlar ve gelişmiş katılım takibiyle video oyunu benzeri deneyimlere dönüştüren tam teşekküllü simülasyonlar kadar karmaşık da olabilir.

6. Yatırım Getirisi (Return On Investment, ROI)

Eğitim ve Gelişim (L&D) bağlamında ROI, sadece para maliyeti ile ilgili değil, aynı zamanda eğitim girişimlerinin etkinliğini ölçmenin bir yoludur. Kullanılan kaynakların karşılığında elde edilen sonuçların değerlendirilmesidir. Genellikle, artan performans, verimlilik veya memnuniyet gibi belirli iyileştirmelerin gösterilmesini içerir. Eğitim ve Gelişim alanındaki birçok kişi, bu terimi bilinçsizce kullanır; fakat bu konuda finans uzmanlarıyla mantıklı bir şekilde iletişim kurabilmek için iş muhasebesi anlayışına sahip olanların sayısı oldukça azdır.

7. Harmanlanmış Öğrenme (Blended Learning)

Bu yaklaşım, genellikle geleneksel yüz yüze sınıf içi eğitim yöntemlerini online etkinliklerle birleştiren farklı öğrenme yöntemlerinin birleştiği bir yaklaşımdır. Öğrenmeyi geliştirmek için doğru dengeyi ve entegrasyonu bulmakla ilgilidir. Çoğu eğitim programında harmanlanmış öğrenme kullanır ve her zaman da kullanmıştır, ancak eğitimin pek çok unsurunun online yöntemlerle ilerlemesine bir tepki olarak, moda bir kelime haline geldi.

8. Ters Yüz Edilmiş Eğitim (Flipped Classroom)

Bu, geleneksel öğrenme yapısının "tersine çevrildiği" bir harmanlanmış öğrenme türüdür. Katılımcılaryeni içerikle ilk önce canlı bir ortamda karşılaşmak yerine, okuyarak veya önceden kaydedilmiş içerik aracılığıyla yeni materyalle kendi hızlarında etkileşime girerler, sonrasında öğrendiklerini uygulamak,tartışmak veya pratik yapmak için bir araya gelirler. Buna bazen "öğrenen merkezli" öğrenme de denir.

9. SCORM

Bu terimin açılımı ve Türkçe karşılığı ‘Paylaşılabilir İçerik Nesnesi Referans Modeli’dir. SCORM, çoğu e-öğrenme yazılımında ortak olan bir dizi teknik standarttır. Bunu e-öğrenme dünyasının DVD'si olarak düşünün; içeriğin sistemler arasında paylaşılabilmesini sağlar. Buradaki fikir, bir LMS'de oynatılan şeyin diğerinde de aynı şekilde oynatılmasıdır. Standart DVD'ler, Blu-ray ve HD DVD'ler gibi düşünebilirsiniz ama tabi ki gerçek de bundan çok daha incelikli. Ve tıpkı DVD'ler gibi, bunları bugün hâlâ hazırlayıp oynatabilirsiniz. Ancak SCORM kursları son derece yaygın olmasına rağmen bu noktada daha eski bir teknolojidir.

10. AICC

Bu teknik, eğitimleri bağımsız paketler halinde paketlemenin eski bir yoludur; aslında ilk yollardan biridir. Bunu bir film makarası gibi düşünebilirsiniz. Eski olabilir, ama doğru oynatıcıya sahipseniz hala işe yarar ve izleyici olarak, izlerken hangi formatta olduğunu muhtemelen anlayamazsınız.

11. xAPI ve Tin Can

SCORM ve AICC'e karşı, Experience API (eskiden Tin Can olarak bilinse de artık pek kimse bu şekilde kullanmıyor) video akışına daha benzer bir yapıya sahiptir. Geniş bir öğrenme deneyimi yelpazesinin daha ayrıntılı takibine izin verir, kişiselleştirme ve diğer dinamik ihtiyaçlara çok daha uygun bir yapı sunar. Ayrıca, öğrenmeyi eğitim modelinin dışına çıkararak neredeyse her şeyin mümkün hale gelmesini sağlayan tamamen farklı bir kavramdır. Tarihsel olarak, desteği pek iyi değildi. Ancak şu anda resmi bir IEEE standardı olduğu için teorik olarak ileride daha iyi desteklenmesi gerekmektedir.

12.cmi5

Bilgisayar Yönetimli Talimat sürümü 5, teknik olarak bir xAPI profilidir. Temel olarak, xAPI'nin genişolanaklarını daha standartlaştırılmış ve tanımlanmış etkileşimlerden oluşan bir alt kümeye dönüştürür.Aynı çerçeveden yararlanır ancak onu Eğitim ve Gelişim yoluna odaklı tutar. Bu yaklaşım en iyi yöntemlerden biri olarak kabul ediliyor, ancak henüz her yerde mevcut değildir.

13. Öğrenme Ekosistemi (Learning Ecosystem)

Öğrenme Ekosistemi Bir öğrenme ekosistemi, öğrenme teknolojisinin yaratılmasından teslim edilmesine, takibinden analizine kadar olan tüm bağlantılı bileşenleri kapsar. Sadece kullanılan araçlar değil, aynı zamanda yöntemler ve bunların kurumsal ve bireysel büyümeyi desteklemek için nasıl entegre olduğu da önemlidir. Bu, öğrenme teknolojisi olarak eğitim ve gelişim ekipleri tarafından yönetilen ve İK, BT, Pazarlama ve İletişim gibi diğer sistemlerle iç içe geçen ve değişen zengin bir spektrumdur.

Ne ve Nedenin Arkasında Yatıyor? 

Bu dili ustalaşmak, sadece Eğitim ve Gelişim uzmanlarının kullandığı kelimeleri çevirebilmekten çok daha önemli çünkü aslında bu, neyin niçin yapıldığını anlamakla ilgilidir. Neden mikro öğrenme işe yarıyor? Neden karma öğrenme etkili? xAPI veya SCORM hangi tür şeyleri takip edebilir ve neden farklılar? Eğitim ve Gelişim jargonu, anlaşıldığında etkili öğrenme deneyimleri oluşturma, sunma ve değerlendirme yeteneğinizi önemli ölçüde artırabilen karmaşık kavramların kısaltmasıdır.

Sonuç

Eğitim ve Gelişim'in dinamik dünyasına adım attığınızda, uzmanlık terimlerini bilmek sadece kültürü anlamanıza değil, aynı zamanda etkili öğrenmenin temelinde yatan psikolojiyi anlamanıza da yardımcı olur. Bu, kendinizi güvenle konuşmanın içine sokmanızı, bilinçli kararlar almanızı ve nihayetinde akılda kalıcı ve ölçülebilir sonuçlar elde eden öğrenme deneyimleri oluşturmanızı sağlar.